• 首页
  • 尊经阁记_拼音版
尊经阁记_拼音版
原文《尊经阁记
朝代:明代 | 作者:王守仁 | 类型:写山 写人 传记 歌咏 和平

经,常道也。

其在于天,谓之命;其赋于人,谓之性。

其主于身,谓之心。

心也,性也,命也,一也。

通人物,达四海,塞天地,亘古今,无有乎弗具,无有乎弗同,无有乎或变者也,是常道也。

其应乎感也,则为恻隐,为羞恶,为辞让,为是非;其见于事也,则为父子之亲,为君臣之义,为夫妇之别,为长幼之序,为朋友之信。

是恻隐也,羞恶也,辞让也,是非也;是亲也,义也,序也,别也,信也,一也。

皆所谓心也,性也,命也。

通人物,达四海,塞天地,亘古今,无有乎弗具,无有乎弗同,无有乎或变者也,是常道也。

以言其阴阳消息之行焉,则谓之《易》;以言其纪纲政事之施焉,则谓之《书》;以言其歌咏性情之发焉,则谓之《诗》;以言其条理节文之着焉,则谓之《礼》;以言其欣喜和平之生焉,则谓之《乐》;以言其诚伪邪正之辨焉,则谓之《春秋》。

是阴阳消息之行也,以至于诚伪邪正之辨也,一也,皆所谓心也,性也,命也。

通人物,达四海,塞天地,亘古今,无有乎弗具,无有乎弗同,无有乎或变者也。

夫是之谓六经。

六经者非他,吾心之常道也。

是故《易》也者,志吾心之阴阳消息者也;《书》也者,志吾心之纪纲政事者也;《诗》也者,志吾心之歌咏性情者也;《礼》也者,志吾心之条理节文者也;《乐》也者,志吾心之欣喜和平者也;《春秋》也者,志吾心之诚伪邪正者也。

君子之于六经也,求之吾心之阴阳消息而时行焉,所以尊《易》也;求之吾心之纪纲政事而时施焉,所以尊《书》也;求之吾心之歌咏性情而时发焉,所以尊《诗》也;求之吾心之条理节文而时着焉,所以尊《礼》也;求之吾心之欣喜和平而时生焉,所以尊「乐」也;求之吾心之诚伪邪正而时辨焉,所以尊《春秋》也。

盖昔者圣人之扶人极,忧后世,而述六经也,由之富家者支父祖,虑其产业库藏之积,其子孙者,或至于遗忘散失,卒困穷而无以自全也,而记籍其家之所有以贻之,使之世守其产业库藏之积而享用焉,以免于困穷之患。

故六经者,吾心之记籍也,而六经之实,则具于吾心。

犹之产业库藏之实积,种种色色,具存于其家,其记籍者,特名状数目而已。

而世之学者,不知求六经之实于吾心,而徒考索于影响之间,牵制于文义之末,硁硁然以为是六经矣。

是犹富家之子孙,不务守视享用其产业库藏之实积,日遗忘散失,至为窭人丐夫,而犹嚣嚣然指其记籍曰:「斯吾产业库藏之积也!」何以异于是? 呜呼!六经之学,其不明于世,非一朝一夕之故矣。

尚功利,崇邪说,是谓乱经;习训诂,传记诵,没溺于浅闻小见,以涂天下之耳目,是谓侮经;侈淫辞,竞诡辩,饰奸心盗行,逐世垄断,而犹自以为通经,是谓贼经。

若是者,是并其所谓记籍者,而割裂弃毁之矣,宁复之所以为尊经也乎? 越城旧有稽山书院,在卧龙西冈,荒废久矣。

郡守渭南南君大吉,既敷政于民,则慨然悼末学之支离,将进之以圣贤之道,于是使山阴另吴君瀛拓书院而一新之,又为尊经阁于其后,曰:「经正则庶民兴;庶民兴,斯无邪慝矣。

」阁成,请予一言,以谂多士,予既不获辞,则为记之若是。

呜呼!世之学者,得吾说而求诸其心焉,其亦庶乎知所以为尊经也矣。

  • zūn
    jīng
  • [
    [
    míng
    dài
    ]
    ]
    wáng
    shǒu
    rén
  • jīng
    ,
    ,
    cháng
    dào
  • zài
    tiān
    ,
    ,
    wèi
    zhī
    mìng
    ;
    ;
    rén
    ,
    ,
    wèi
    zhī
    xìng
  • zhǔ
    shēn
    ,
    ,
    wèi
    zhī
    xīn
  • xīn
    ,
    ,
    xìng
    ,
    ,
    mìng
    ,
    ,
  • tōng
    rén
    ,
    ,
    hǎi
    ,
    ,
    sāi
    tiān
    ,
    ,
    gèn
    jīn
    ,
    ,
    yǒu
    ,
    ,
    yǒu
    tóng
    ,
    ,
    yǒu
    huò
    biàn
    zhě
    ,
    ,
    shì
    cháng
    dào
  • yīng
    gǎn
    ,
    ,
    wéi
    yǐn
    ,
    ,
    wéi
    xiū
    è
    ,
    ,
    wéi
    ràng
    ,
    ,
    wéi
    shì
    fēi
    ;
    ;
    jiàn
    shì
    ,
    ,
    wéi
    zhī
    qīn
    ,
    ,
    wéi
    jun1
    chén
    zhī
    ,
    ,
    wéi
    zhī
    bié
    ,
    ,
    wéi
    zhǎng
    yòu
    zhī
    ,
    ,
    wéi
    péng
    yǒu
    zhī
    xìn
  • shì
    yǐn
    ,
    ,
    xiū
    è
    ,
    ,
    ràng
    ,
    ,
    shì
    fēi
    ;
    ;
    shì
    qīn
    ,
    ,
    ,
    ,
    ,
    ,
    bié
    ,
    ,
    xìn
    ,
    ,
  • jiē
    suǒ
    wèi
    xīn
    ,
    ,
    xìng
    ,
    ,
    mìng
  • tōng
    rén
    ,
    ,
    hǎi
    ,
    ,
    sāi
    tiān
    ,
    ,
    gèn
    jīn
    ,
    ,
    yǒu
    ,
    ,
    yǒu
    tóng
    ,
    ,
    yǒu
    huò
    biàn
    zhě
    ,
    ,
    shì
    cháng
    dào
  • yán
    yīn
    yáng
    xiāo
    zhī
    háng
    yān
    ,
    ,
    wèi
    zhī
    ;
    ;
    yán
    gāng
    zhèng
    shì
    zhī
    shī
    yān
    ,
    ,
    wèi
    zhī
    shū
    ;
    ;
    yán
    yǒng
    xìng
    qíng
    zhī
    yān
    ,
    ,
    wèi
    zhī
    shī
    ;
    ;
    yán
    tiáo
    jiē
    wén
    zhī
    zhe
    yān
    ,
    ,
    wèi
    zhī
    ;
    ;
    yán
    xīn
    píng
    zhī
    shēng
    yān
    ,
    ,
    wèi
    zhī
    ;
    ;
    yán
    chéng
    wěi
    xié
    zhèng
    zhī
    biàn
    yān
    ,
    ,
    wèi
    zhī
    chūn
    qiū
  • shì
    yīn
    yáng
    xiāo
    zhī
    háng
    ,
    ,
    zhì
    chéng
    wěi
    xié
    zhèng
    zhī
    biàn
    ,
    ,
    ,
    ,
    jiē
    suǒ
    wèi
    xīn
    ,
    ,
    xìng
    ,
    ,
    mìng
  • tōng
    rén
    ,
    ,
    hǎi
    ,
    ,
    sāi
    tiān
    ,
    ,
    gèn
    jīn
    ,
    ,
    yǒu
    ,
    ,
    yǒu
    tóng
    ,
    ,
    yǒu
    huò
    biàn
    zhě
  • shì
    zhī
    wèi
    liù
    jīng
  • liù
    jīng
    zhě
    fēi
    ,
    ,
    xīn
    zhī
    cháng
    dào
  • shì
    zhě
    ,
    ,
    zhì
    xīn
    zhī
    yīn
    yáng
    xiāo
    zhě
    ;
    ;
    shū
    zhě
    ,
    ,
    zhì
    xīn
    zhī
    gāng
    zhèng
    shì
    zhě
    ;
    ;
    shī
    zhě
    ,
    ,
    zhì
    xīn
    zhī
    yǒng
    xìng
    qíng
    zhě
    ;
    ;
    zhě
    ,
    ,
    zhì
    xīn
    zhī
    tiáo
    jiē
    wén
    zhě
    ;
    ;
    zhě
    ,
    ,
    zhì
    xīn
    zhī
    xīn
    píng
    zhě
    ;
    ;
    chūn
    qiū
    zhě
    ,
    ,
    zhì
    xīn
    zhī
    chéng
    wěi
    xié
    zhèng
    zhě
  • jun1
    zhī
    liù
    jīng
    ,
    ,
    qiú
    zhī
    xīn
    zhī
    yīn
    yáng
    xiāo
    ér
    shí
    háng
    yān
    ,
    ,
    suǒ
    zūn
    ;
    ;
    qiú
    zhī
    xīn
    zhī
    gāng
    zhèng
    shì
    ér
    shí
    shī
    yān
    ,
    ,
    suǒ
    zūn
    shū
    ;
    ;
    qiú
    zhī
    xīn
    zhī
    yǒng
    xìng
    qíng
    ér
    shí
    yān
    ,
    ,
    suǒ
    zūn
    shī
    ;
    ;
    qiú
    zhī
    xīn
    zhī
    tiáo
    jiē
    wén
    ér
    shí
    zhe
    yān
    ,
    ,
    suǒ
    zūn
    ;
    ;
    qiú
    zhī
    xīn
    zhī
    xīn
    píng
    ér
    shí
    shēng
    yān
    ,
    ,
    suǒ
    zūn
    ;
    ;
    qiú
    zhī
    xīn
    zhī
    chéng
    wěi
    xié
    zhèng
    ér
    shí
    biàn
    yān
    ,
    ,
    suǒ
    zūn
    chūn
    qiū
  • gài
    zhě
    shèng
    rén
    zhī
    rén
    ,
    ,
    yōu
    hòu
    shì
    ,
    ,
    ér
    shù
    liù
    jīng
    ,
    ,
    yóu
    zhī
    jiā
    zhě
    zhī
    ,
    ,
    chǎn
    cáng
    zhī
    ,
    ,
    sūn
    zhě
    ,
    ,
    huò
    zhì
    wàng
    sàn
    shī
    ,
    ,
    kùn
    qióng
    ér
    quán
    ,
    ,
    ér
    jiā
    zhī
    suǒ
    yǒu
    zhī
    ,
    ,
    shǐ
    使
    zhī
    shì
    shǒu
    chǎn
    cáng
    zhī
    ér
    xiǎng
    yòng
    yān
    ,
    ,
    miǎn
    kùn
    qióng
    zhī
    huàn
  • liù
    jīng
    zhě
    ,
    ,
    xīn
    zhī
    ,
    ,
    ér
    liù
    jīng
    zhī
    shí
    ,
    ,
    xīn
  • yóu
    zhī
    chǎn
    cáng
    zhī
    shí
    ,
    ,
    zhǒng
    zhǒng
    ,
    ,
    cún
    jiā
    ,
    ,
    zhě
    ,
    ,
    míng
    zhuàng
    shù
    ér
  • ér
    shì
    zhī
    xué
    zhě
    ,
    ,
    zhī
    qiú
    liù
    jīng
    zhī
    shí
    xīn
    ,
    ,
    ér
    kǎo
    suǒ
    yǐng
    xiǎng
    zhī
    jiān
    ,
    ,
    qiān
    zhì
    wén
    zhī
    ,
    ,
    kēng
    kēng
    rán
    wéi
    shì
    liù
    jīng
  • shì
    yóu
    jiā
    zhī
    sūn
    ,
    ,
    shǒu
    shì
    xiǎng
    yòng
    chǎn
    cáng
    zhī
    shí
    ,
    ,
    wàng
    sàn
    shī
    ,
    ,
    zhì
    wéi
    rén
    gài
    ,
    ,
    ér
    yóu
    xiāo
    xiāo
    rán
    zhǐ
    yuē
    :
    :
    chǎn
    cáng
    zhī
    !
    !
    shì
    ?
    ?
     
    !
    !
    liù
    jīng
    zhī
    xué
    ,
    ,
    míng
    shì
    ,
    ,
    fēi
    cháo
    zhī
  • shàng
    gōng
    ,
    ,
    chóng
    xié
    shuō
    ,
    ,
    shì
    wèi
    luàn
    jīng
    ;
    ;
    xùn
    ,
    ,
    chuán
    sòng
    ,
    ,
    méi
    qiǎn
    wén
    xiǎo
    jiàn
    ,
    ,
    tiān
    xià
    zhī
    ěr
    ,
    ,
    shì
    wèi
    jīng
    ;
    ;
    chǐ
    yín
    ,
    ,
    jìng
    guǐ
    biàn
    ,
    ,
    shì
    jiān
    xīn
    dào
    háng
    ,
    ,
    zhú
    shì
    lǒng
    duàn
    ,
    ,
    ér
    yóu
    wéi
    tōng
    jīng
    ,
    ,
    shì
    wèi
    zéi
    jīng
  • ruò
    shì
    zhě
    ,
    ,
    shì
    bìng
    suǒ
    wèi
    zhě
    ,
    ,
    ér
    liè
    huǐ
    zhī
    ,
    ,
    níng
    zhī
    suǒ
    wéi
    zūn
    jīng
    ?
    ?
     
    yuè
    chéng
    jiù
    yǒu
    shān
    shū
    yuàn
    ,
    ,
    zài
    lóng
    西
    gāng
    ,
    ,
    huāng
    fèi
    jiǔ
  • jun4
    shǒu
    wèi
    nán
    nán
    jun1
    ,
    ,
    zhèng
    mín
    ,
    ,
    kǎi
    rán
    dào
    xué
    zhī
    zhī
    ,
    ,
    jiāng
    jìn
    zhī
    shèng
    xián
    zhī
    dào
    ,
    ,
    shì
    shǐ
    使
    shān
    yīn
    lìng
    jun1
    yíng
    tuò
    shū
    yuàn
    ér
    xīn
    zhī
    ,
    ,
    yòu
    wéi
    zūn
    jīng
    hòu
    ,
    ,
    yuē
    :
    :
    jīng
    zhèng
    shù
    mín
    xìng
    ;
    ;
    shù
    mín
    xìng
    ,
    ,
    xié
  • chéng
    ,
    ,
    qǐng
    yán
    ,
    ,
    shěn
    duō
    shì
    ,
    ,
    huò
    ,
    ,
    wéi
    zhī
    ruò
    shì
  • !
    !
    shì
    zhī
    xué
    zhě
    ,
    ,
    shuō
    ér
    qiú
    zhū
    xīn
    yān
    ,
    ,
    shù
    zhī
    suǒ
    wéi
    zūn
    jīng