豫让论_拼音版
原文《豫让论
朝代:明朝 | 作者:方孝孺 | 类型:写人 古文观止 写鬼 祭祀 忠告

士君子立身事主,既名知己,则当竭尽智谋,忠告善道,销患于未形,保治于未然,俾身全而主安。

生为名臣,死为上鬼,垂光百世,照耀简策,斯为美也。

苟遇知己,不能扶危为未乱之先,而乃捐躯殒命于既败之后;钓名沽誉,眩世骇俗,由君子观之,皆所不取也。

盖尝因而论之:豫让臣事智伯,及赵襄子杀智伯,让为之报仇。

声名烈烈,虽愚夫愚妇莫不知其为忠臣义士也。

呜呼!让之死固忠矣,惜乎处死之道有未忠者存焉——何也?观其漆身吞炭,谓其友曰:“凡吾所为者极难,将以愧天下后世之为人臣而怀二心者也。

”谓非忠可乎?及观其斩衣三跃,襄子责以不死于中行氏,而独死于智伯。

让应曰:“中行氏以众人待我,我故以众人报之;智伯以国士待我,我故以国士报之。

”即此而论,让馀徐憾矣。

段规之事韩康,任章之事魏献,未闻以国士待之也;而规也章也,力劝其主从智伯之请,与之地以骄其志,而速其亡也。

郄疵之事智伯,亦未尝以国士待之也;而疵能察韩、魏之情以谏智伯。

虽不用其言以至灭亡,而疵之智谋忠告,已无愧于心也。

让既自谓智伯待以国士矣,国士——济国之上也。

当伯请地无厌之日,纵欲荒暴之时,为让者正宜陈力就列,谆谆然而告之日:“诸侯大夫各安分地,无相侵夺,古之制也。

今无故而取地于人,人不与,而吾之忿心必生;与之,则吾之骄心以起。

忿必争,争必败;骄必傲,傲必亡”。

谆切恳至,谏不从,再谏之,再谏不从,三谏之。

三谏不从,移其伏剑之死,死于是日。

伯虽顽冥不灵,感其至诚,庶几复悟。

和韩、魏,释赵围,保全智宗,守其祭祀。

若然,则让虽死犹生也,岂不胜于斩衣而死乎? 让于此时,曾无一语开悟主心,视伯之危亡,犹越人视秦人之肥瘠也。

袖手旁观,坐待成败,国士之报,曾若是乎?智伯既死,而乃不胜血气之悻悻,甘自附于刺客之流。

何足道哉,何足道哉!虽然,以国士而论,豫让固不足以当矣;彼朝为仇敌,暮为君臣,腆然而自得者,又让之罪人也。

  • ràng
    lùn
  • [
    [
    míng
    cháo
    ]
    ]
    fāng
    xiào
  • shì
    jun1
    shēn
    shì
    zhǔ
    ,
    ,
    míng
    zhī
    ,
    ,
    dāng
    jié
    jìn
    zhì
    móu
    ,
    ,
    zhōng
    gào
    shàn
    dào
    ,
    ,
    xiāo
    huàn
    wèi
    xíng
    ,
    ,
    bǎo
    zhì
    wèi
    rán
    ,
    ,
    shēn
    quán
    ér
    zhǔ
    ān
  • shēng
    wéi
    míng
    chén
    ,
    ,
    wéi
    shàng
    guǐ
    ,
    ,
    chuí
    guāng
    bǎi
    shì
    ,
    ,
    zhào
    yào
    耀
    jiǎn
    ,
    ,
    wéi
    měi
  • gǒu
    zhī
    ,
    ,
    néng
    wēi
    wéi
    wèi
    luàn
    zhī
    xiān
    ,
    ,
    ér
    nǎi
    juān
    yǔn
    mìng
    bài
    zhī
    hòu
    ;
    ;
    diào
    míng
    ,
    ,
    xuàn
    shì
    hài
    ,
    ,
    yóu
    jun1
    guān
    zhī
    ,
    ,
    jiē
    suǒ
  • gài
    cháng
    yīn
    ér
    lùn
    zhī
    :
    :
    ràng
    chén
    shì
    zhì
    ,
    ,
    zhào
    xiāng
    shā
    zhì
    ,
    ,
    ràng
    wéi
    zhī
    bào
    chóu
  • shēng
    míng
    liè
    liè
    ,
    ,
    suī
    zhī
    wéi
    zhōng
    chén
    shì
  • !
    !
    ràng
    zhī
    zhōng
    ,
    ,
    chù
    zhī
    dào
    yǒu
    wèi
    zhōng
    zhě
    cún
    yān
    ?
    ?
    guān
    shēn
    tūn
    tàn
    ,
    ,
    wèi
    yǒu
    yuē
    :
    :
    fán
    suǒ
    wéi
    zhě
    nán
    ,
    ,
    jiāng
    kuì
    tiān
    xià
    hòu
    shì
    zhī
    wéi
    rén
    chén
    ér
    huái
    怀
    èr
    xīn
    zhě
  • wèi
    fēi
    zhōng
    ?
    ?
    guān
    zhǎn
    sān
    yuè
    ,
    ,
    xiāng
    zhōng
    háng
    shì
    ,
    ,
    ér
    zhì
  • ràng
    yīng
    yuē
    :
    :
    zhōng
    háng
    shì
    zhòng
    rén
    dài
    ,
    ,
    zhòng
    rén
    bào
    zhī
    ;
    ;
    zhì
    guó
    shì
    dài
    ,
    ,
    guó
    shì
    bào
    zhī
  • ér
    lùn
    ,
    ,
    ràng
    hàn
  • duàn
    guī
    zhī
    shì
    hán
    kāng
    ,
    ,
    rèn
    zhāng
    zhī
    shì
    wèi
    xiàn
    ,
    ,
    wèi
    wén
    guó
    shì
    dài
    zhī
    ;
    ;
    ér
    guī
    zhāng
    ,
    ,
    quàn
    zhǔ
    cóng
    zhì
    zhī
    qǐng
    ,
    ,
    zhī
    jiāo
    zhì
    ,
    ,
    ér
    wáng
  • qiè
    zhī
    shì
    zhì
    ,
    ,
    wèi
    cháng
    guó
    shì
    dài
    zhī
    ;
    ;
    ér
    néng
    chá
    hán
    wèi
    zhī
    qíng
    jiàn
    zhì
  • suī
    yòng
    yán
    zhì
    miè
    wáng
    ,
    ,
    ér
    zhī
    zhì
    móu
    zhōng
    gào
    ,
    ,
    kuì
    xīn
  • ràng
    wèi
    zhì
    dài
    guó
    shì
    ,
    ,
    guó
    shì
    guó
    zhī
    shàng
  • dāng
    qǐng
    yàn
    zhī
    ,
    ,
    zòng
    huāng
    bào
    zhī
    shí
    ,
    ,
    wéi
    ràng
    zhě
    zhèng
    chén
    jiù
    liè
    ,
    ,
    zhūn
    zhūn
    rán
    ér
    gào
    zhī
    :
    :
    zhū
    hóu
    ān
    fèn
    ,
    ,
    xiàng
    qīn
    duó
    ,
    ,
    zhī
    zhì
  • jīn
    ér
    rén
    ,
    ,
    rén
    ,
    ,
    ér
    zhī
    fèn
    忿
    xīn
    shēng
    ;
    ;
    zhī
    ,
    ,
    zhī
    jiāo
    xīn
  • fèn
    忿
    zhēng
    ,
    ,
    zhēng
    bài
    ;
    ;
    jiāo
    ào
    ,
    ,
    ào
    wáng
  • zhūn
    qiē
    kěn
    zhì
    ,
    ,
    jiàn
    cóng
    ,
    ,
    zài
    jiàn
    zhī
    ,
    ,
    zài
    jiàn
    cóng
    ,
    ,
    sān
    jiàn
    zhī
  • sān
    jiàn
    cóng
    ,
    ,
    jiàn
    zhī
    ,
    ,
    shì
  • suī
    wán
    míng
    líng
    ,
    ,
    gǎn
    zhì
    chéng
    ,
    ,
    shù
  • hán
    wèi
    ,
    ,
    shì
    zhào
    wéi
    ,
    ,
    bǎo
    quán
    zhì
    zōng
    ,
    ,
    shǒu
  • ruò
    rán
    ,
    ,
    ràng
    suī
    yóu
    shēng
    ,
    ,
    shèng
    zhǎn
    ér
    ?
    ?
     
    ràng
    shí
    ,
    ,
    céng
    kāi
    zhǔ
    xīn
    ,
    ,
    shì
    zhī
    wēi
    wáng
    ,
    ,
    yóu
    yuè
    rén
    shì
    qín
    rén
    zhī
    féi
  • xiù
    shǒu
    páng
    guān
    ,
    ,
    zuò
    dài
    chéng
    bài
    ,
    ,
    guó
    shì
    zhī
    bào
    ,
    ,
    céng
    ruò
    shì
    ?
    ?
    zhì
    ,
    ,
    ér
    nǎi
    shèng
    xuè
    zhī
    xìng
    xìng
    ,
    ,
    gān
    zhī
    liú
  • dào
    zāi
    ,
    ,
    dào
    zāi
    !
    !
    suī
    rán
    ,
    ,
    guó
    shì
    ér
    lùn
    ,
    ,
    ràng
    dāng
    ;
    ;
    cháo
    wéi
    chóu
    ,
    ,
    wéi
    jun1
    chén
    ,
    ,
    tiǎn
    rán
    ér
    zhě
    ,
    ,
    yòu
    ràng
    zhī
    zuì
    rén